📌Alevi yurttaşlarımızın kamu kurum ve kuruluşlarında uğradıkları ayrımcılığın tüm yönleriyle araştırılması ve eşit yurttaşlık ilkesinin hayata geçirilmesi hakkında Meclise verdiğimiz Araştırma Önergesi🔻🔻
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Alevi yurttaşlarımızın kamu kurum ve kuruluşlarında uğradıkları ayrımcılığın tüm yönleriyle araştırılması, eşit yurttaşlık ilkesinin hayata geçirilmesi için gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması amacıyla Anayasa’nın 98. ve Meclis İçtüzüğün 104. ve 105. maddeleri uyarınca Meclis Araştırma sürecinin başlatılması gerektiğini arz ve teklif ederim.
30/09/ 2025
Celal FIRAT
DEM Parti İstanbul Milletvekili
GEREKÇE
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 10’uncu maddesi, bütün vatandaşların kanun önünde eşit olduğunu hükme bağlamaktadır. Ancak uygulamada Alevi yurttaşlar açısından bu anayasal güvence çoğu zaman hayata geçirilmemektedir.
Aleviler, tarihsel olarak sistematik ayrımcılığa maruz kalmış, bu durum toplumsal hayatın yanı sıra kamu kurumlarında da kendini göstermiştir. Özellikle işe alım, görevde yükselme, yönetici kademelerine atanma gibi süreçlerde Alevilerin kimlikleri nedeniyle dezavantajlı bırakıldıkları, liyakat ilkesine aykırı uygulamalara maruz kaldıkları yönünde çok sayıda örnek mevcuttur.
Bunların başında, kamu istihdamında özellikle mülakat süreçlerinde ayrımcılık yapıldığı en yaygın olarak yaşanmaktadır. KPSS puanı yüksek olan adaylar dahi, mülakatta bazen kişinin ismiyle bazen memleketiyle bazen de öz geçmişiyle değerlendirilerek eleme sebebi yapılabilmektedir. Ve ne yazık ki bunun ispatı da mümkün olamamaktadır.
Yine bir şekilde geçmiş dönemlerde kamuya alınmış olan ve belki de Alevi kimliğini saklamak zorunda kalan personel; bırakın Vali, Kaymakam, Hâkim, Savcı vb. kadrolara atanabilmesi veya yükselebilmesi, Genel Müdür, Daire Başkanı veya Şube Müdürlüğü gibi kadrolara geçiş yapabilmesi bile neredeyse imkânsız hale gelmiştir. Bu yaşanan bariz gerçekliğin yanında çok defalar kamuoyunun hiç bilmediği dışlanma, mobbing ve psikolojik baskı vakaları da çok sıradanmış gibi rahatlıkla göz ardı edilebilmektedir.
Bu tablo, yalnızca Alevi yurttaşlarımızın haklarını ihlal etmekle kalmamakta, aynı zamanda toplumsal barışa zarar vermekte, anayasanın tarafsızlık ve eşitlik ilkelerine gölge düşürmektedir.
Dolayısıyla; Alevi yurttaşların kamu kurumlarında uğradıkları ayrımcılığın tüm yönleriyle araştırılması, bu sorunların tespit edilerek çözüm önerilerinin geliştirilmesi, eşit yurttaşlık ilkesinin ve liyakat esasının kamuda güvence altına alınması amacıyla bir Meclis Araştırması Komisyonu kurulmasını çok önemli ve gerekli görmekteyim.
