TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
2429 Sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifim gerekçesiyle birlikte ekte sunulmuştur.
Gereğinin yapılmasını arz ve talep ederim. 25.06.2025
Celal FIRAT / İstanbul Milletvekili
GENEL GEREKÇE:
Aşure Günü, Aleviler için derin manevi anlamlar taşıyan, tarihsel, kültürel ve inançsal bir gündür. Hicri 61 yılında Kerbela’da Hz. Hüseyin’in ve 72 yoldaşının siyasi iktidar uğruna katledilmesi, bugünü bir matem ve ibadet günü haline getirmiştir.
Muharrem oruçlarının bitim günü olan Aşure Günü’nde, Alevi toplumu yüzyıllardır aşure pişirerek, kurban keserek, ev ziyaretleri yaparak ve yoksullarla paylaşarak bugünü yaşatmaktadır. Aşure, yalnızca bir yemek değil, yoksulluğun, eşitliğin, paylaşımın ve bir arada yaşama kültürünün simgesidir.
Bugün, Alevi inancı açısından yalnızca bir anma değil, aynı zamanda bir ibadet ve toplumsal hafıza günüdür. Bu kutsal günde, Alevi yurttaşlar oruçlarını tamamlar, Kerbela Şehitlerini anarak ruhlarına lokmalar hazırlar ve büyükleri ziyaret ederler.
Ancak bu denli önemli bir günün, resmi takvimde dini bayram ve tatil olarak tanınmaması, Alevi yurttaşların inançlarını kamusal alanda özgürce yaşamasının önünde bir engeldir. Bu durum hem Anayasa’nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine, hem de 24. maddesindeki düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne aykırıdır.
Aynı zamanda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9. maddesi uyarınca herkes inancını serbestçe yaşama hakkına sahiptir. Bu hak, devletin pozitif yükümlülüğünü de kapsamaktadır.
Bu kanun teklifinin, Türkiye’nin çok kültürlü ve çok inançlı yapısına, laikliğe ve eşit yurttaşlık ilkesine dayalı demokrasi anlayışına uygun olacağı aşikardır. Aşure Günü’nün dini bayram olarak tanınması ve 1 gün resmî tatil ilan edilmesi, yalnızca Alevi toplumunun değil, tüm toplumun barış içinde bir arada yaşaması için atılacak sembolik ve somut bir adım olacaktır.
Bu düzenlemenin kabul edilmesi, toplumsal eşitliği güçlendirecek ve Alevi toplumunun yıllardır süregelen haklı beklentisine yanıt verecek bir gelişme olacaktır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’un 2’nci maddesinin (B) bendine, “Muharrem orucunun bitiminden sonraki gün (Aşure Günü)” ibaresi eklenerek; bugünün dini bayramlar arasında yer alması ve resmî tatil ilan edilmesi amaçlanmaktadır. Bu, Alevi yurttaşların inançsal vecibelerini anayasal güvencelerle yerine getirebilmelerini sağlayacaktır.
MADDE 2- Yürürlük maddesidir.
MADDE 3- Yürütme maddesidir.
ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 17/03/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2’nci maddesinin (B) bendine “Muharrem orucunun bitiminden sonraki gün (Aşure Günü), dini bayram olarak kabul edilir ve bir gün resmî tatil yapılır” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanlığı yürütür.
