📌İstanbul’da barınma sorunu yaşayan öğrencilerin karşılaştığı zorlukları Meclis gündemine taşıdık🔻🔻
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıda belirtilen sorularımın Gençlik ve Spor Bakanı Dr. Osman Aşkın Bak tarafından Anayasanın 98. ve TBMM İçtüzüğünün 96. ve 99. Maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Celal FIRAT
DEM PARTİ İstanbul Milletvekili
ENDEKSA verilerine göre, Ekim 2025 itibarıyla İstanbul’da kiralar geçen yılın aynı ayına göre nominal %36 oranında artmış, ortalama birim kira 333 TL/m² civarında gerçekleşmiştir. Örneğin 20 m²’lik stüdyo daireler 15.000 TL – 45.000 TL arasında kira ile ilan edilmektedir.
Öğrenciye uygun ev ilanlarında, “öğrenciye uygun kiralık ev” başlığı altında 1+1, 2+1 dairelerin kira bedelleri güncel ilanlarda 24.500 TL-34.500 TL gibi rakamlara ulaşmıştır. Genel kiralık daire piyasasında m² birim kira fiyatlarının 300-350 TL arasında olduğu, 100 m² dairenin kira bedelinin 26.300 TL ile 44.000 TL arasında değiştiği görülmektedir.
2025–2026 eğitim-öğretim yılında İstanbul’daki özel yurt ücretlerinin 17.000 TL ile 58.000 TL arasında değiştiği, lüks seçeneklerde bu rakamların daha da yukarı çıkabildiği görülmektedir. Özel yurtlarda tek kişilik odalar 20.000 TL’den başlamakta, lüks yurtlarda 70.000 TL düzeyine kadar ulaşmıştır.
Öte yandan, Kredi ve Yurtlar Kurumu yurt ücretleri (burs/kredi ile birlikte) 750 TL ile 1.250 TL arasında bildirilmekte olup, kamusal kapasitenin mevcut talebi karşılamada yetersiz olduğu açık bir şekilde ortadadır.
Öğrenciler çoğu zaman ev arkadaşı/ortak kiralama modeline yönelmek zorunda kalmakta; bazısı kampüse uzak semtleri tercih etmekte ve ulaşım maliyetleri de bütçeyi zorlamaktadır. Bu mali yük, özellikle gelir düzeyi düşük ailelerin çocuklarının eğitim sürecini devam ettirmesini zorlaştırmakta, bazı öğrenciler eğitimini bırakma noktasına gelmektedir.
Barınma maliyeti, kira + ulaşım + yurt ücretleri toplamı, birçok öğrencinin aylık gelirini katlamaktadır ve özel burs/kredi desteği dışında makul bir çözüm görünmemektedir.
Kredi ve Yurtlar Kurumu’nun yurt kapasitesi, İstanbul’daki yüksek öğrenci nüfusuna kıyasla yetersiz görülmektedir. Mevcut yalnızca kira düzenlemesine ilişkin kiracı koruması ve konut politikaları, öğrencilerin kısa süreli kiralama ihtiyacına ve geçici konaklama taleplerine cevap verememektedir. Tüm bu veriler ışığında, İstanbul’daki öğrenci nüfusunun barınma hakkının güvence altına alınması için kamu politikalarında acil adımlar gerekmektedir.
Bu bağlamda;
1. İstanbul’daki mevcut KYK yurt kapasitesi kaçtır? Bu kapasite, talebi karşılayacak düzeyde midir? Yetersizse kapasite artırımı için planlar var mıdır?
2. 2020–2025 yılları arasında İstanbul’daki öğrenci yurt kapasitesi ve kira maliyetleri yıllık olarak nasıl değişmiştir? Geriye dönük istatistikler kamuya açıklanacak mıdır?
3. Özel yurtların aylık ücretleri ile kira maliyetlerinin ülke genelindeki diğer büyükşehirlerle (Ankara, İzmir vs.) kıyaslaması nedir? Bu farkı yaratan etkenler nelerdir?
4. Öğrencilerin “uygun fiyatlı”, “kişiye özel (1 kişilik oda)” ve “kampüse yakın” kiralık ev bulma olanağı ile ilgili bir düzenleme veya teşvik planı düşünüyor musunuz?
5. Kira artış oranlarının (örneğin yıllık kira zamları) sınırlandırılması ya da “öğrenci kiracısı”na özel indirimli düzenlemeler yapılması gündemde midir? Böyle bir düzenleme değerlendirilmiş midir?
6. Öğrencilerin barınma giderlerinin, burs/kredi sistemine entegre edilerek karşılanmasına ilişkin bir politika geliştirilecek midir?
7. Yüksek kiralar nedeniyle eğitimini sürdürmekte zorluk yaşayan öğrenci sayısına dair bir veri (örneğin kaç öğrenci barınma maliyeti nedeniyle okulu bırakmak zorunda kalmıştır) var mıdır? Varsa kamuya açıklanacak mıdır?
Celal Fırat
