📌Kars, Ardahan ve Iğdır başta olmak üzere Doğu Anadolu’da hızla yayılan şap hastalığı sebebiyle binlerce hayvanın telef olmasının ve üreticilerin ağır ekonomik kayıplar yaşamasının tüm yönleriyle araştırılması için Meclise verdiğimiz soru önergesi🔻🔻
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıda belirtilen sorularımın Tarım ve Orman Bakanı İbrahim YUMAKLI tarafından Anayasanın 98. ve TBMM İçtüzüğünün 96. ve 99. Maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Celal FIRAT
DEM PARTİ İstanbul Milletvekili
Kars, Ardahan ve Iğdır başta olmak üzere Doğu Anadolu’da hızla yayılan şap hastalığı, binlerce hayvanın telef olmasına, üreticilerin ağır ekonomik kayıplar yaşamasına ve ciddi bir halk sağlığı ile gıda krizine yol açma riski taşımaktadır. Özellikle SAT-1 varyantına karşı yeterli aşılama yapılmadığı, ölü hayvanların dere yataklarına ve açık alanlara usule uygun imha edilmeden bırakıldığı, bu durumun su kaynaklarını tehdit ettiği ve hastalığın yayılımını hızlandırdığı belirtilmektedir.
Bölgedeki üreticiler, telef olan hayvanları için yeterli maddi destek alamamakta, yem ve borç erteleme gibi acil ihtiyaçları karşılanmamaktadır. Ayrıca, aşılama programında Doğu Anadolu’nun geri plana atıldığı ve aşıların öncelikle batıdaki büyük ölçekli çiftliklere yönlendirildiğine dair ciddi iddialar bulunmaktadır.
Bu tablo, yalnızca hayvancılık sektörünü değil, halk sağlığını, gıda güvenliğini ve bölgesel ekonomiyi doğrudan tehdit etmektedir.
Bu bağlamda;
1. Kars, Ardahan ve Iğdır illerinde şap hastalığına yakalanan hayvan sayısı, telef olan hayvan sayısı ve toplam ekonomik kayıp nedir?
2. 2025 yılı içerisinde bölgede yapılan aşılama çalışmaları hangi tarihlerde, hangi varyantlara karşı, kaç hayvan üzerinde uygulanmıştır?
3. SAT-1 varyantına karşı geliştirilen aşıların Doğu Anadolu’ya sevkiyatı hangi tarihte başlamıştır? Bu aşıların batıdaki büyük ölçekli çiftliklerde öncelikli olarak kullanıldığı iddiası doğru mudur?
4. Salgının yayılmasını önlemek amacıyla sınır bölgelerinden geçen hayvan hareketliliği için hangi önlemler alınmıştır?
5. Ölü hayvanların dere yataklarına veya açık alanlara bırakılmasını önlemek için hangi usule uygun imha ve gömme çalışmaları yapılmaktadır? Bu konuda denetim ve yaptırım uygulanmakta mıdır?
6. Bölgedeki üreticilerin hayvan kayıpları karşısında mağduriyetlerini gidermek için yem desteği, faizsiz kredi, borç erteleme ve süt primi desteği gibi acil tedbirler alınacak mıdır?
7. Şap hastalığıyla mücadelede Kars’ta yerel aşı üretimi yapabilecek pilot bir laboratuvar kurulması yönünde herhangi bir planlama var mıdır?
8. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Doğu Anadolu’daki şap salgınına ilişkin kısa, orta ve uzun vadeli eylem planı nedir?
9. Şap hastalığı nedeniyle düzenli aşılama çalışmaları yapılmakta mıdır? Eğer yapılıyor ise neden hastalık yaygınlaşmaktadır?
